به نقل از «فرارو»

پلن «سی» بایدن چیست؟

تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۵۰۱۶۳

انتشار اخبار ضد و نقیض از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برای رسیدن به توافق موقت، تبادل زندانیان و آزادسازی بخشی از درآمدهای بلوکه‌شده ایران که در روزهای اخیر فضای رسانه‌ای و افکار عمومی را به سمت مذاکرات هسته‌ای معطوف کرده است، بار دیگر پرسش‌ها از رویکرد و استراتژی آمریکا در رابطه با وضعیت موجود را به میان آورده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اینکه مجموعه این اخبار و تحلیل و تفسیرهای متناقض حاکی از بازگشت آمریکا به نسخه احیای برجام است، یا دربردارنده پلن بی ‌فشار یا وجه سوم پلن سی دیپلماتیک است، پرسش مهمی در ترسیم چشم‌انداز پیش رو است. در واقع فهم کلان استراتژی دولت بایدن متغیر بسیار مهمی در خروج از ابهام و روشن شدن وضعیت متناقض کنونی است.

برجام ۲۰۱۵ دیگر در دستور کار نیست

به گزارش دنیای اقتصاد، واقعیت این است که ظهور متغیرهای جدید در روابط ایران و پایتخت‌های غربی از اواخر مرداد سال گذشته که نزدیک به دو سال مذاکرات احیای برجام بر مبنای نسخه ۲۰۱۵ را به حاشیه برد و با پاسخ منفی ایران به بسته پیشنهادی بروکسل مواجه شد، نقش مهمی در از دستور کار خارج شدن برجام در دولت آمریکا و سایر بازیگران اروپایی داشته است. این فضای شکل‌گرفته که از چند ماه قبل با حمله روسیه به اوکراین مواجه شده بود و سپس با تقویت همکاری‌های تهران و مسکو تشدید شده بود در کنار مساله ناآرامی‌های سال گذشته در ایران وضعیت را به سمت و سویی برد که عملا منجر به بروز تنش در روابط و تعلیق مذاکرات شد. موضوعی که بارها مقامات غربی به از دستور کار خارج شدن برجام اشاره کردند و متعاقب آن تحریم‌های حقوق بشری گسترده‌ای را علیه ایران اعمال کردند.

ادعای اصلی غرب برای خارج کردن برجام از دستورکار مذاکراتی خود، این بود که ظهور متغیرهای جدید به‌ویژه ادعای نقش پهپادی ایران در کمک به روسیه در جنگ اوکراین باعث شده تا نسخه احیای برجام و رفع تحریم‌ها و آزادشدن پول‌های بلوکه شده ایران، صرفا منجر به تقویت نقش موشکی و منطقه‌ای ایران در منطقه شود. این مساله به‌خصوص با توجه به سیاست چرخش به شرق ایران در دولت سیزدهم و تشدید همکاری‌ها با چین و روسیه برای غرب با حساسیت بیشتری هم همراه شده است.

نکته سوم هم به تحولات درونی خود سند برجام و قطعنامه۲۲۳۱ و تاریخ انقضاهای آن بر‌می‌گردد که در اکتبر ۲۰۲۳ منجر به لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران و در اکتبر ۲۰۲۵ منجر به لغو کلیه قطعنامه‌ها و انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ می‌شود که بر اساس آن اسنپ بک نیز به عنوان یک اهرم فشار از دسترس آمریکایی‌ها خارج خواهد شد. طبیعتا از دید غرب این تحولات درونی سند برجام با ظهور متغیرهای بیرونی نمی‌تواند منجر به احیای برجام بر مبنای مدل توافق شده قبلی شود. این مساله به‌ویژه با توجه به مخالفت‌هایی که از قبل نسبت به برجام در داخل آمریکا وجود داشت و در شرایط کنونی هم بر وزن آنها افزوده شده برای دولت دموکرات بایدن در رقابت‌های حزبی و درون‌حزبی بسیار مهم است.

حال که نسخه برجام دیگر در دسترس نیست، این سوال مطرح می‌شود که پلن جایگزین آمریکا چیست؟ افزایش فشار و بالا بردن مجدد سطح تنش و گسترده کردن تحریم‌ها و سفت و سخت کردن دامنه‌های آن است. همان مسیری که با خروج ترامپ از برجام کلید خورد و فشار حداکثری را در ارتباط با ایران رقم زد. قرار گرفتن در چنین مسیری اگرچه برای دولت بایدن نیز قابلیت دسترسی دارد، اما با توجه به نتایج و پیامدهای آن که در دوره ترامپ بر همگان روشن شد، مطلوبیت لازم را برای پیگیری مجدد ندارد. به‌خصوص که برخی از بازیگران همچون امارات و عربستان نیز با توجه به تنش‌زدایی با ایران دیگر به این سادگی حاضر نخواهند بود در این پروژه نقش‌آفرینی کنند. در واقع این راه پرهزینه و پرمخاطره باعث بالا رفتن سطح تنش و تصاعد بحران در منطقه خواهد شد و طبیعتا رفتار متقابل ایران را از جمله در حوزه غنی‌سازی و به‌کارگیری سانتریفیوژهای جدید به دنبال خواهد داشت. اهمیت این مساله برای آمریکای بایدن به‌خصوص در مقطعی که ماه‌های منتهی به انتخابات در این کشور مواجهیم، دیگر متغیری است که مانع از آن خواهد شد که دولت بایدن بخواهد به سمت تنش گسترده با ایران حرکت کند.

پلن سی دیپلماتیک

با توجه به فقدان مطلوبیت‌های پلن بی، آمریکا به پلن سی متمایل شده است که می‌توان آن را نه برجام نه فشار حداکثری خواند. بر اساس این مدل تنش‌ها محدود و مدیریت می‌شود. این مساله مستلزم همکاری‌های ایران و آژانس با مشوق‌هایی است که به تهران داده می‌شود تا وضعیت را از شرایط موجود بهتر کند. آمریکا انتظار دارد که ایران غنی‌سازی ۶۰‌درصد و بالاتر از آن را متوقف کند و در ازای آن با امتیازات رسمی و غیررسمی مواجه شود. این مساله همچنین شامل تداوم نادیده گرفتن خریدهای نفتی چین از ایران یا مجوز رسمی در این باره است. این مدیریت بحران تا هر زمان که مقدور باشد به‌ویژه تا نوامبر ۲۰۲۴ موعد انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا قابلیت پیاده شدن دارد.

هرچه به این تاریخ نزدیک شویم سطح بحران می‌تواند افزایش پیدا کند اما می‌تواند منجر به این شود که طرفین را تا لبه پرتگاه بکشاند که امر محتملی است که زمینه را برای گرفتن امتیازات بیشتر فراهم خواهد کرد. با این حال واقعیت این است که دو طرف تمایلی به بالا بردن سطح تنش ندارند و ترجیح می‌دهند راهکار مدیریت تنش را در پیش بگیرند. آنچه فضای چند هفته اخیر و انعکاس آن در فضای رسانه‌ای را به این پلن نزدیک می‌کند، برخی گشایش‌ها همچون آزادسازی درآمدهای بلوکه شده، تبادل زندانیان و... است که در روزهای گذشته برخی جزئیات آن از سوی رسانه‌هایی چون رویترز، آکسیوس و میدل ایست‌آی منتشر شده است.

اما آنچه این پلن را پشتیبانی می‌کند، عامل بازدارندگی است که دولت آمریکا در چند ماه اخیر بارها بر آن تاکید کرده است. این بازدارندگی طیف وسیعی از ابزارهای سخت تا هوشمند را شامل می‌شود. از جمله به حرکت درآوردن تجهیزات سخت‌افزاری تا انتقال پیام‌های محرمانه. از نظر آمریکا اهمیت این استراتژی این است که فقدان آن موجب خواهد شد تا طرف مقابل دچار سوء ادراک شود. بنابراین از دید واشنگتن برای اینکه موفقیت این پلن بالا رود بازدارندگی دوشادوش آن حرکت خواهد کرد. در گزارش روز گذشته آکسیوس به این بازدارندگی اشاره شده است. در این گزارش آمده است که یکی از موضوعات مهم در مذاکرات غیرمستقیم محرمانه ایران و آمریکا در عمان، تغییر سیاست آمریکا در قبال برنامه هسته‌ای ایران در صورت غنی‌سازی ۹۰درصدی است. همان چیزی که از آن به عنوان پلن بی‌ یاد می‌شود. یعنی عبور از دیپلماسی و تکیه بر تحریم و ابزارهای سخت‌افزاری.

منبع: فرارو

کلیدواژه: جو بایدن آمریکا برجام قیمت طلا و ارز قیمت موبایل احیای برجام تحریم ها خواهد شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۵۰۱۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بلومبرگ: تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران روی کاغذ می‌ماند

بلومبرگ با ابراز "بازار نفت در زمان حاضر شدیداً به هرگونه کاهش عرضه حساس است."، نوشت: دولت آمریکا از ترس افزایش قیمت نفت تحریم‌های جدید کنگره علیه نفت ایران را اجرا نخواهد کرد. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از بلومبرگ، لایحه‌ای که جو بایدن را مجبور کرده است تحریم‌ها علیه نفت خام ایران را افزایش دهد در این هفته به قانون تبدیل می‌شود، اما انتظار نمی‌رود رئیس جمهور آمریکا به این زودی‌ها از قدرت‌های جدید خود استفاده کند.

این تحریم‌ها در پایان هفته گذشته از سوی مجلس نمایندگان آمریکا به‌تلافی پاسخ موشکی ایران به رژیم صهیونیستی ارائه شد. این نمایندگان به‌روی کاغذ متعهد شده‌اند دامنه تحریم‌های صادرات نفت خام ایران را با گسترش آن به بنادر، نفتکش‌ها و پالایشگاه‌های خارجی دخیل در تجارت نفت این کشور، بیشتر کنند.

اما تحلیلگران بازار نفت عقیده دارند بایدن تمایلی به هر اقدامی که باعث افزایش قیمت نفت خام یا بنزین شود ندارد. برخی متخصصان می‌گویند بایدن احتمالاً ‌معافیت‌هایی برای این تحریم‌ها در نظر می‌گیرد و آنها را به‌طور قطعی اجرایی نخواهد کرد.

وزرای نفت ایران و پاکستان دوطرف میز مذاکره تجارت گازیمذاکرات بغداد و اربیل برای ازسرگیری صادرات نفت شمال

این شرایط تا حدی مشابه وضعیتی است که دولت بایدن با روسیه و حمله این کشور به اوکراین داشت، کاخ سفید تحریم‌هایی علیه روسیه وضع و تلاش کرده است درآمد این کشور را محدود کند، اما از طرف دیگر اجازه ادامه صادرات نفت این کشور را هم داد تا عرضه جهانی مختل نشود و تورم بیش از پیش افزایش پیدا نکند. این ملاحظات در سالی لحاظ می‌شود که انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پیش است. آمریکا حتی اجازه ادامه صادرات نفت ونزوئلا را با وجود تمدید تحریم‌ها علیه این کشور داده است. بسیاری عقیده دارند تاجران نفت اهمیتی به این تحریم‌های جدید نمی‌دهند چون مطمئنند دولت بایدن معافیت‌هایی برای ادامه صادرات نفت ایران معرفی می‌کند مثل کاری که با نفت روسیه انجام داد.

شورای امنیت ملی کاخ سفید هنوز در مورد این تحریم‌ها اظهارنظری نکرده است. دولت در حال بررسی این قانون است ولی انتظار نمی‌رود تأثیر چندانی بر بازار نفت تا قبل از پاییز داشته باشد.

بازار نفت در زمان حاضر شدیداً به هرگونه کاهش عرضه حساس است. قیمت نفت خام برنت در اوایل آوریل از 92 دلار در هر بشکه گذشت، یعنی بالاترین رقم طی 6 ماه گذشته و این افزایش قیمت در بحبوحه تقاضای بالای جهانی و ادامه طرح کاهش تولید اوپک و متحدانش صورت گرفت.

تحریم‌های جدید نقل و انتقال مالی بین مؤسسات مالی چین و ایران را جهت خرید نفت این کشور شامل خواهد شد و هدف آن تمام بنادر، کشتی‌ها و پالایشگاه‌هایی است که در حمل‌ونقل و فرآوری نفت خام ایران مشارکت داشته باشند.

انتهای پیام/43+